Akreditif nedir sorusu, kısaca bir ödeme yöntemi şeklinde yanıtlanabilir. Tarafların ilk defa ticaret yaptığı durumlarda alıcı ve satıcı birbirini tanımayabilir. Bu nedenle kişiler, birbirine karşı olan sorumluluğu bankalar aracılığıyla resmi hale getirir. Lehtar sıfatıyla hareket eden bankanın düzenlemiş olduğu belge, akreditif olarak kabul edilir.
Akreditif Özellikleri Neler? #
Akreditif özelliklerinin başında kredi limiti gelmektedir. Taraflar, birbirlerine karşı sorumluluklarını resmîleştirmek için bir kredi belgesine ihtiyaç duyar. Bu şekilde yüksek miktarların ödemesi yapılır. Ek olarak bu metod, uzun vadeli işlemler için de kullanılır.
Dış ticaret işlemleri de bazı riskler taşıyabilir. İthalatçı ve ihracatçı riskleri en aza indirmek için bu yöntemi tercih eder. Akreditif, ihracat sırasında bankalar tarafından düzenlenir. Anlaşma sağlandığında işlem için bir yazı hazırlanır. Bu metinde, ithalatçının ihracatçıya vermesi gereken belgelerin zamanı ve karşılığında ödenecek miktara bulunur. Belgeye göre ihracatçı, yüklemeyi yaptıktan sonra ödemeyi alacaktır. İthalatçı da istediği zaman diliminde malları teslim alacağını bilir.
Bu işlem esnasında, ihracatçı ya da nakliyeci gerekli belgeleri ibraz etmek zorundadır. Bu belgeler, finansal özellik taşıyabilir veya kambiyo senedi vasfında olabilir. Ek olarak ticari belgeler için çek listesi lazımdır. Nakliye belgeleri, işlemin gerçekleşmesinde önemlidir. Taşıma belgeleri olarak bilinen konşimentonun da ibraz edilmesi gerekir.
Akreditif İşlemlerde Taraflar Kimdir? #
Akreditif taraflarından bir tanesine lehtar yani ihracatçı denir. Bir diğer tarafa ise amir, yani ithalatçı denir. Bunların yanı sıra tarafların bankaları da vardır. Amir banka, ithalatçının işlemi açtığı kurumu temsil eder. İhbar bankası ise ihracatçının ülkesinde yer alır ve aynı sıfatla iş görür. Bankalar, açılan işlem için taciri bilgilendirir.
Bu kurumlar dışında teyit bankası da vardır. Bu şirket, işlem teyitli açıldıysa devreye girer. İhracatçının ülkesindeki işlemi gerçekleştiren şirket, ihbar kurumu ile aynı olabilir. Bankalarda kredi limiti varsa ihbar ve teyit kurumları farklı belirlenebilir.
Akreditif Türleri Nelerdir? #
Akreditif işlemi, farklı çeşitlere sahiptir. Akreditif türleri; ödeme koşulları, şekil şartları ve verdikleri güvenceler olmak üzere üçe ayrılır.
Ödeme Yöntemleri #
Akreditif sürecinde üç farklı ödeme yöntemi vardır. Bunlar; peşin, vadeli, kabul kredili ödeme yöntemleridir. Peşin ödemede ithalatçı parayı verir ve ihracatçının malları göndermesini bekler. Bu metod, ihracatçı için en güvenli yoldur.
Vadeli akreditif ödeme yönteminde ise ihracatçı sattığı mala dair ithalatçıya belli bir süre içinde ödeme gerçekleştirir. Bir malın alım satımında anlaşmaya varıldıktan sonra karşı tarafa ilgili detaylar doğrultusunda fatura kesilir.
Akreditifli ödemede kabul kredili yöntem de tercih edilir. Bu yöntem, açılan vadeli akredifteki parayı zamanı gelmeden kullanma olanağı verir. Kabullu kredide poliçe düzenlendiği için bu işlem vadeli yöntem gibi değildir.
Şekil Şartları #
Şekil şartları bakımından bu işlem, dönülemez ve dönülebilir olmak üzere ikiye ayrılır. Dönülebilir şekil şartında uyarı olmadan amir istediği zaman işlemi iptal edebilir. Bu şekilde açılan işlemlerde alıcı zararlı çıkabilir. Satıcıyı mal bedelini tahsil etmek zorunda bırakabilir.
Dönülemez teyitsiz akreditif maddeleri arasında, “Lehtarın rızası olmadan işlem iptal edilemez.” ibaresi vardır. Bu madde, ödemeyi güvenceye alır ve ihbar bankasının ödeme sorumluluğunu kısıtlar. Dönülemez teyitli işlemde satıcının ülkesindeki teyit bankası, kendi taahhüdünü işleme ilave eder. Bundan dolayı akreditif işlemi sıkıntısız bir şekilde gerçekleşebilir.
Verdikleri Güvenceler #
Akreditif, verilen güvenceler doğrultusunda teyitli ve teyitsiz olmak üzere ikiye ayrılır.
Teyitli işlem, ihracatçı açısından en güvenilir ödeme yöntemidir. Belgeleri eksiksiz teslim ettiği zaman teyit bankası, amir kurumun onayını beklemeden ihracatçıya ödeme yapar. Bu sayede akreditif masrafları aksamadan alınır.
Teyitsiz işlemlerde ise belgeler, amir bankaya gönderilir ve kurumun ödeme yapması beklenir.