Aracı kuruluş, sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak üzere yetkilendirilmiş banka ya da şirketlerdir. Aracı kurum olarak da bilinen bu resmî şirketlerin yetkileri, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilir. Yetki sahibi olan kuruluşlar, farklı gruplara bölünür.
“Aracı kuruluşlar nedir?” sorusunun yanıtı, banka kökenli olanlar ve olmayanlar şeklinde ayrılır. Banka kökenli olan aracı kurumlar da iki gruba ayrılır. Bu iki gruptan ilkinde ticarî bankalar bulunurken. Diğerinde ise kalkınma ve yatırım bankaları vardır.
Aracı kuruluşları; özeller, yabancılar, kamuya ait olanlar ve TMSF olarak gruplamak doğru olacaktır..
Sermaye piyasasında faaliyet göstermek isteyenlerin aracı kurum açma şartlarını öğrenmeleri gerekir. Aracı kurum kurma şartlarından ilki başvuru takvimini önemle takip etmektir. Sermaye Piyasası Kurulu, aracı kurum olma başvurularını belirli dönemlerde kabul eder. Yenilenmiş başvuru formunu tam ve doğru bilgilerle dolduranların müracaatı işleme alınır. Başvurusu kabul edilen şirketler, aracı kurum olmaya hak kazanır ve bu alanda faaliyetlerine başlar.
Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Nedir? #
Aracı kurumların faaliyetlerinden birincisi, sermaye piyasası araçlarının ihraç ve halka arz yoluyla satışa sunmasıdır. Bu kurumların diğer görevi, daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının alım ve satım işlemlerini kontrol etmektir. Bu kuruluşlar, bütün türev araçların alım satımına da aracılık yapabilir.
Aracı kurumların diğer faaliyetleri ve görevleri şunlardır: Repo – ters repo işlemleri, Yatırım danışmanlığı ve Portföy yöneticiliği.
Yürütülen çalışmalar esnasında aracı kuruluşların düzenlenen işlemlerin ses kayıtlarını düzenli olarak kaydetmesi gerekir. Aracı kurumların sorumluluklarından diğeri de yasa dışı işlemleri, Sermaye Piyasası Kurulu’na haber vermektir. Yorum ve tavsiyelerde bulunulmasına ilişkin esaslara uyma sözü veren bu kuruluşların daha birçok faaliyet, görev ve sorumluluğu bulunur.
Aracı kurum işlemleri, bu faaliyetler sonucu yapılan hisse alım satımına dayanır. Aracı kurum işlem hacimleri ise bu alım satımları gösteren anlık bir grafiktir. Söz konusu grafik üzerinden farklı aracı kurumların birbirlerine göre konumları izlenebilir. Aracı kurum dağılımı olarak adlandırılan bu grafiği okuyabilir ve analizler doğrultusunda seçim yapabilirsiniz.
Aracı Kuruluş Seçimi Neden Önemlidir? #
Aracı kurum tercih etmek, yatırımdan alınan verimi etkilediği için çok kritiktir. Bu yüzden genel geçer aracı kurum önerileri vermek doğru olmaz. Bütçe planınıza ve yatırım hedefinize en uygun aracı kurumu belirlemenizde yarar vardır. Aracı kurum seçimi yaparken ilk önce kuruluşun türüne karar vermeniz önemlidir.
Aracı kurum olarak banka kökenli kuruluşları veya yatırım şirketlerini seçebilirsiniz. Bankalar, bu noktada öne çıkar; ancak bu kuruluşların komisyonları daha fazla olabilir. Ayrıca bankalarda tecrübeli yatırım danışmanları bulmanız her zaman mümkün değildir. Yatırım şirketleri ise uzman finans danışmanları çalıştırır. Bu kuruluşlar, kredili işlem yapma olanağı sunar ve düşük komisyonlara sahiptir. Karar verirken bu konuları dikkate almanız önemlidir.